Normy testosteronu u mężczyzn
Normy testosteronu u mężczyzn
Testosteron to kluczowy androgen odpowiedzialny za rozwój cech płciowych, utrzymanie masy mięśniowej, libido i ogólną gospodarkę metaboliczną u mężczyzn. Jego stężenie naturalnie zmienia się z wiekiem, a prawidłowa interpretacja poziomu wymaga szerszego spojrzenia niż tylko analiza liczby na wyniku badania.
Jednostki pomiaru testosteronu
Na świecie stosuje się dwie główne jednostki pomiaru testosteronu całkowitego:
ng/dl (nanogramy na decylitr) - jednostka popularna w USA, często używana w artykułach naukowych,
nmol/l (nanomole na litr) - jednostka stosowana w Europie, w tym w Polsce.
Aby ułatwić przeliczanie jednostek możesz zastosować proste wzory:
1 ng/dl = 0,0347 nmol/l
1 nmol/l = 28,8 ng/dl
Co oznacza niski poziom testosteronu?
U dorosłego mężczyzny jądra produkują około 7 mg testosteronu dziennie. Jaki jest więc jego właściwy poziom?
Istotnym problemem jest to, że nie ma jednej granicy, po przekroczeniu której można jednoznacznie stwierdzić niedobór testosteronu. Różne towarzystwa naukowe przyjmują różne progi diagnostyczne, np. w Stanach Zjednoczonych najczęściej stosowaną wartością graniczną jest poziom 300 ng/dl, czyli około 10 nmol/l. Natomiast w niektórych europejskich zaleceniach poziom poniżej 8 nmol/l jednoznacznie kwalifikuje pacjenta do rozpoczęcia leczenia.
Mówiąc prościej - niski poziom testosteronu nie musi wiązać się z występowaniem objawów niedoboru, a wysoki nie zawsze gwarantuje dobre samopoczucie. Każdy mężczyzna może mieć indywidualny, względnie stały dla siebie poziom testosteronu, przy którym funkcjonuje najlepiej.
Jednak przy poziomie < 350 ng/dl (ok. 12 nmol/l) zaczynamy się powoli martwić, natomiast < 300 ng/dl (ok. 10,4 nmol/l) rekomendowane jest włączenie leczenia.
Normy testosteronu - tabela według wieku
Poziom testosteronu osiąga szczyt w wieku 18-25 lat, a następnie spada o ok. 1-2% rocznie od 30. roku życia. Dlatego coraz więcej ekspertów podaje odmienne normy poziomu testosteronu całkowitego w zależności od wieku.
Uwaga: Normy te mają charakter orientacyjny. Styl życia, aktywność fizyczna, sen, masa ciała i choroby przewlekłe mogą znacznie wpływać na poziom testosteronu.
Wielu aktywnych fizycznie 50-latków ma poziom testosteronu porównywalny z mężczyznami o 20 lat młodszymi. Z kolei u coraz większej liczby młodych mężczyzn obserwuje się niski poziom tego hormonu - często wskutek stresu, braku ruchu i niehigienicznego stylu życia.
Objawy niskiego poziomu testosteronu - na co zwrócić uwagę?
Typowe objawy niedoboru testosteronu to:
zaburzenia erekcji, spadek libido,
zmniejszenie masy mięśniowej i siły,
przewlekłe zmęczenie, problemy ze snem, depresja,
problemy z koncentracją i nastrojem,
spadek wydolności fizycznej,
osteopenia lub osteoporoza.
Nawet jeśli Twój poziom testosteronu mieści się w tzw. normie laboratoryjnej, ale występują objawy to warto szukać przyczyny.
Testosteron a starzenie się mężczyzn
U wielu mężczyzn dochodzi z wiekiem do zespołu zwanego LOH (late-onset hypogonadism), czyli niedoboru androgenów wieku starszego. Objawia się on:
stopniowym spadkiem testosteronu,
pogorszeniem samopoczucia, libido i wydolności.
Podobnie jak menopauza u kobiet, andropauza jest fizjologicznym procesem, ale nie musi wiązać się z obniżeniem jakości życia. Współczesna medycyna umożliwia bezpieczne leczenie hormonalne w odpowiednich przypadkach.
Kiedy warto rozpocząć leczenie?
Terapia testosteronem jest wskazana, gdy:
dwukrotne badanie w odstępie kilku tygodni potwierdzi niski poziom testosteronu
występują objawy kliniczne niedoboru,
wykluczono przeciwwskazania.
Podsumowanie
Poziom testosteronu to nie tylko liczba - ważne są objawy, styl życia i ogólna kondycja zdrowotna. Dzięki świadomej diagnostyce i indywidualnemu podejściu można skutecznie zadbać o męskie zdrowie hormonalne niezależnie od wieku.
Zadbaj o swój poziom testosteronu - zrób pierwszy krok już dziś na www.t-clinic.pl.
Źródła:
Bhasin S. et al. (2018). Testosterone Therapy in Men with Hypogonadism: An Endocrine Society Clinical Practice Guideline. J Clin Endocrinol Metab.
Barrett-Connor E. Male testosterone: what is normal? Clin Endocrinol (Oxf). 2005 Mar;62(3):263-4. doi: 10.1111/j.1365-2265.2005.02232.x. PMID: 15730406.
Handelsman DJ et al. (2017). Age-specific population centiles for androgen status in men. Lancet Diabetes Endocrinol.
